Nintendo

Uit GeschiedenisJapan
(Doorverwezen vanaf Nintendo (1889 tot heden))


Het belang van Nintendo binnen de videogame industrie valt nog moeilijk te onderschatten. Met tal van consoles [1] en enkele van de grootste en meest bekende franchises (denk maar aan Mario, Zelda en Pokémon) uit de branche is het nog steeds een van de grootste spelers op de markt. Nintendo is uitgegroeid tot veel meer dan een bedrijf dat videogames maakt. Het is een cultureel en sociologisch fenomeen geworden. Daarnaast is Nintendo ook een van de grootste export producten van Japan, een land dat wereldwijd bekend staat als een van de marktleiders wat betreft videogames.

Net omwille van het enorme succes dat Nintendo over de jaren geoogst heeft met videogames wordt soms wel eens vergeten waar het allemaal begonnen is: in de Meji periode als een klein bedrijfje dat speelkaarten maakte.

Geschiedenis

Speelkaarten (1889-1969)

hanafuda

Het verhaal van Nintendo begint bij Fusajiro Yamauchi, een kunstenaar uit de Meji periode. Hij maakte karuta, speelkaarten, en richtte zich daarbij vooral op de traditionele Japanse hanafuda kaarten. 'Hanafuda' kaarten zijn kleiner en dikker dan hun Westerse tegenhangers en staan vol met kleurrijke afbeeldingen. Oorspronkelijk werden deze symbolische afbeeldingen op schelpen geschilderd. Een hanafuda deck telt 48 kaarten. Met die kaarten konden tal van spelletjes gespeeld worden van verschillende moeilijkheids graden. In Meji 22 (1889) richt Yamauchi het bedrijf Nintendo Koppai op om zijn handgemaakte kaarten te produceren en te verkopen. De kanji tekens die hij koos voor zijn bedrijf (任天堂) kunnen vrij vertaald worden als “laat geluk over aan de hemel”. De hanafuda kaarten van Nintendo werden al gauw de populairste in de regio rond Kyoto. Andere regio’s hadden vaak andere symbolen op de kaarten. Echt grote winsten maakte Nintendo pas toen de kaarten meer en meer voor gokken gebruikt werden. Vooral bij de Yakuza was het spel ontzettend populair. Professionele spelers begonnen elk nieuw spel ook met een nieuw deck en Yamauchi moest weldra assistenten in dienst nemen om de kaarten en masse te produceren. De naam van het bedrijf wordt ook veranderd naar Marufuku Company.

In 1907 breidde Yamauchi zijn bedrijf verder uit door het eerste Japanse bedrijf te worden dat ook Westerse speelkaarten produceerde. Speelkaarten van Nintendo werden nu over heel het land verkocht. Yamauchi had geen zoon en om het bedrijf in familie handen te houden moest zijn dochter trouwen met iemand die het bedrijf later zou overnemen. Dit werd Sekiryo Kaneda. Sekiryu nam de naam van zijn vrouw over om in 1929 het bedrijf over te nemen van Fusajiro Yamauchi en president van het bedrijf te worden. Onder zijn leiding zal het productieproces nog verfijnd en zo efficiënt mogelijk gemaakt worden.

Ook Sekiryo Yamauchi en zijn vrouw Tei hadden enkel dochters. Hun oudste dochter trouwt met Shikanojo Inaba die op zijn beurt de Yamauchi familienaam overneemt. In 1927 krijgen ze een zoon, Hiroshi. Tegen de verwachtingen in neemt Shikanojo de familiezaak echter niet over, hij loopt weg en laat zijn vrouw en kind achter. Hiroshi wordt opgevoed door zijn strenge grootouders. Er waren plannen om Hiroshi naar de universiteit te sturen maar met de oorlog die uitbrak werden die plannen opzij geschoven. In die jaren leidde zijn grootmoeder Tei Nintendo alsof er niets aan de hand was. Ze heeft ook altijd geweigerd om Hiroshi het leger in te sturen. Toen de oorlog uitbrak was Hiroshi nog te jong en tegen dat hij wel oud genoeg was had het tij zich gekeerd en was het duidelijk dat Japan de oorlog niet zou winnen. Na de oorlog, in 1945, is Hiroshi alsnog rechten gaan studeren aan de Waseda Universiteit. Toen zijn grootvader stierf in 1949 moest Hiroshi zijn studies stopzetten om president te worden van het bedrijf.

De werknemers vreesden het gebrek aan ervaring van hun nieuwe, jonge president en Hiroshi ontsloeg ook vrijwel alle managers die zijn grootvader in dienst had. Hij wou dat er niemand was die zijn autoriteit in vraag kon stellen. In 1951 verandert hij de naam van het bedrijf naar Nintendo Karuta. Twee jaar later waren ze het eerste bedrijf in Japan om speelkaarten te produceren met een plastiek beschermlaagje. In 1959 sluit Nintendo een eerste licentie overeenkomst af met Disney. De speelkaarten van Nintendo bereikten hiermee nu ook een jonger publiek.


De eerste elektronische spellen (1969-1977)

Omdat er weinig mogelijkheden waren om nog verder te groeien in de speelkaarten branche wordt de naam veranderd van Nintendo Karuta naar Nintendo Compagny, Ltd. Nintendo probeerde onder meer een soort instant rijst op de markt te brengen en opende zelfs een love hotel [2]. Deze waren echter weinig succesvol en er werd dan ook besloten om zich te beperken tot de industrie die Nintendo het beste kende: de entertainment industrie.

In 1969 opende Nintendo een eerste onderzoeks en ontwikkelings centrum dat zich moest bezig houden met het ontwikkelen van spellen. Hier wordt ook Gunpei Yokoi in dienst genomen die een diploma elektronica op zak had. Hij was verantwoordelijk voor het ontwikkelen van Nintendo’s eerste elektronische gadget: de Ultra Hand. Een soort toestel dan weinig meer kon dan dingen grijpen. Yokoi zou nog achter vele elektronische uitvinding van Nintendo staan, ook veel van de latere consoles. De Ultra Hand werd gevolgd door nog tal van elektronische apparaten waarvan sommige al meer succesvol waren dan andere. Zo waren er bijvoorbeeld de Ultra Machine, wat een soort van baseball simulator was, en de Love Tester die aangaf hoeveel ‘liefde’ er tussen de twee spelers zou zijn.

Ultra Machine

Een van de eerste grote successen was het Beam Gun, een soort speelgoed pistool waarmee je met lichtstralen op een aantal doelwitten kon schieten. Er zijn meer dan een miljoen exemplaren van verkocht. De elektronische spelletjes kwamen nu echt op gang en de productie van hanafuda kaarten was nu nog slechts een van de kleinere afdelingen binnen Nintendo. In 1973 werd de technologie achter het Beam Gun gebruikt voor 's werelds eerste lazer-schiettent die haar deuren opende in Kyoto. Een tijd lang waren de schiettenten een enorm succes en werden ze zelfs naar het Westen geëxporteerd.

Toen ook Japan last kreeg van de oliecrisis van 1973 had dit ook een grote impact op Nintendo. De schiettenten liepen immers leeg want de bevolking had niet voldoende middelen om hun geld aan zulke vormen van entertainment te geven. Het was in die tijden van crisis dat Nintendo ook voor het eerst hoort van de opkomende industrie in het Westen: die van de allereerste echte videogames. Door een samenwerking met Mitsubishi om de nodige technologie te kunnen produceren was Nintendo in 1977 klaar om hun eerste videogame en bijbehorende systeem op de markt te brengen: Color TV Game 6, een variatie op Pong [3] waarvan Nintendo meer dan een miljoen exemplaren verkocht.


Videogames deel 1: van de Game&Watch tot de NES (1977-1988)

De arcade versie van Donkey Kong

1977 is ook het jaar dat Shigeru Miyamoto bij Nintendo komt werken. Hij was pas afgestudeerd binnen industrieel design en de eerste kunstenaar die Nintendo in dienst nam om het uitzicht van de videogames te ontwerpen. Het belang van Miyamoto voor het succes van Nintendo valt moeilijk te onderschatten. Het zijn de franchises van Miyamoto die de consoles deden verkopen en ook die ontwierp hij mee, zo was hij mede verantwoordelijk voor het ontwerp van de Wii. Miyamoto baseerde zich op de avonturen die hij in de natuur rond zijn geboortedorp Sonobe, in de buurt van Kyoto, beleefde in zijn kindertijd.

In 1980 brengt Nintendo de Game&Watch spellen op de markt die meteen een groot succes zijn. Ze waren gebaseerd op rekentoestellen die klein en goedkoop geproduceerd konden worden en hadden een digitale klok. Sommigen hadden twee schermen. Het waren handheld [4] versies van arcade games, een alternatief voor wie geen pc of een Atari kon betalen. Dat jaar opende Minoru Arakawa, schoonzoon van Hiroshi Yamauchi, ook Nintendo of America om zich ook op de Amerikaanse game-markt te kunnen concentreren.

Een jaar later wordt aan Shigeru Miyamoto gevraagd om een arcade spel te ontwerpen dat de naam Donkey Kong zal krijgen. Voor het eerst was het een kunstenaar en niet een ingenieur of een programeur die een spel ontworpen had en dat is te merken aan het spel dat nu ook een verhaal en veel humor bevatte. Donkey Kong is na alle doolhof spellen (zoals pacman) en shooters [5] in de ruimte ook een nieuw genre: dat van de platformers, spellen waarbij de speler door de wereld moet raken door over hindernissen te springen en obstakels te ontwijken. In Donkey Kong klim je met de Italiaanse timmerman Jumpman (die later zal omgevormd worden tot de loodgieter Mario) omhoog langs ladders en spring je over vaten om het meisje te redden van de grote aap Donkey Kong. Er was wel wat spanning doordat Donkey Kong te hard op King Kong zou lijken (waar toen ook net een spel over gemaakt werd). Nintendo wint echter het proces dat Universal tegen hen spant en mag Donkey Kong blijven verkopen.

Nintendo brengt in 1984 de Famicon (Family Computer) uit in Japan, hun eerste console. Er waren wel problemen met een aantal spellen die de console zouden doen crashen waarbij Yamauchi de verrassende beslissing nam om ze allemaal terug te roepen en te vervangen door consoles waarbij de fout niet voorkwam. Zo verloor Nintendo initieel wel miljoenen maar hun zet loonde zich later en zorgde voor veel vertrouwen bij de consumenten. Yamauchi vond het beschermen van de reputatie van Nintendo veel belangrijker dan snelle winst. De Famicon kende in Japan ook een enorm succes, hiermee was Nintendo pas echt uitgegroeid naar een game-bedrijf op wereldschaal dat op dat ogenblik ook weinig concurrentie had. De Famicon had een revolutionaire controller, afgeleid uit de Game&Watch spellen, die veel beter in de hand lag dan de voorgaande en die de basis zou zijn voor vele latere consoles.

De Famicon

Nintendo zegt de Amerikaanse video game markt, die gecrashed is in 1983, te zullen herstarten met het uitbrengen van de Amerikaanse versie van de Famicon die NES (Nintendo Entertainment System) zal heten. In 1985 wordt de NES als test gelanceerd in New York wat beschouwd werd als de moeilijkste markt. Er is veel scepsis tegenover deze nieuwe Japanse console en Minoru Arakawa beloofd winkels alle onverkochte producten terug te kopen. Dit is echter niet nodig want de NES raakt bijna overal uitverkocht. Een jaar later wordt de NES over heel America uitgebracht. Ook het spel Super Mario Bros. wordt gelanceerd, een nieuw spel van Miyamoto waarin Jumpman uit Donkey Kong terugkeerd als de loodgieter Mario die de prinses nu moet gaan redden uit de klauwen van de schurk Bowser. De hardware kon misschien wel goed zijn, om echt te verkopen was er ook nood aan echt goeie games. Yamauchi zelf besliste welke games er zouden verschijnen en welke niet, met veel succes zo bleek, ook al speelde hij zelf helemaal geen videogames.

Miyamoto zal in 1987 weer vernieuwing brengen met The Legend of Zelda. Dit is geen sidescroller [6] meer maar een spel dat meer van bovenaf bekeken wordt. De speller kon verschillende kanten uit en vrij de wereld verkennen. Het is ook het eerste spel met een interne batterij waarbij je je voortgang kan opslaan. Omdat Nintendo vreesde dat het spel misschien te moeilijk zou kunnen worden voor sommige spelers werd er een dik instructie boekje en een gratis hulpnummer bij geleverd. Dat nummer kende veel succes en mensen belden met vragen over alle Nindendo games, niet enkel over Zelda. Tegen 1990 waren er meer dan 200 mensen die werkten voor de telefonische hulplijn, tijdens vakanties waren dat er zelfs 500.

Nintendo zegt in 1988 dat er een wereldwijd tekort aan onderdelen voor Famicon en NES cartridges is. [7] Wat er voor zorgde dat quasi alle Nintendo games overal uitverkocht raakten. Dit is een van de redenen dat alle 50 staten van Amerika en het district van Collumbia een proces aanspannen tegen Nintendo. Nintendo zou ook winkels bedreigen als ze meer dan 6 cent korting gaven en concurrentie volledig uitsluiten (Nintendo zorgt ervoor dat hun console enkel de spellen die zij goedkeuren kan spelen). Resultaat is echter niet bepaald in het nadeel van Nintendo ook al verliezen ze de zaak. Ze gingen er mee akkoord om kortingsbonnen van 5 dollar te geven aan iedereen die een NES gekocht had. Dit zorgde er echter voor dat de oude spelletjes, waar de korting op van toepassing was, verkocht raakten. Mensen konden intussen in de winkel ook de nieuw uitgebrachte console zien. Nintendo zal hun strikte licentiebeleid uiteindelijk wat moeten versoepelen en toestaan dat licentie houders ook hun eigen cartridges ontwikkelen.


Videogames deel 2: van de Gameboy tot de Nintendo 3DS en verder (1989-heden)

Nintendo domineert in 1989 ongeveer 80% van de game-markt en brengt wereldwijd hun nieuwe handheld console uit: de Game Boy. Deze was goedkoop, woog niet veel en zou een van de grootste successen van Nintendo worden. Nintendo en Atari raken ook verwikkeld in een rechtzaak over Tetris, een spel ontwikkeld door een Russische mathematicus, ze hebben namelijk beide bijna exact hetzelfde game gemaakt. Zelfs de naam is identiek. Nintendo wint en Tetris wordt gebruikt om de verkoop van de Game Boy te promoten.

De Gameboy en latere modellen.

1,5 milioen mensen reserveren de opvolger van de NES, de Super NES, en de Japanse lancering in november 1990 zorgt voor internationale belangstelling. Er raakte bekend dat er maar 300,000 op het moment van beschikbaar waren, wat zorgde voor grote chaos en lange files. Duizenden mensen melden zich ziek op het werk om in de file te kunnen gaan staan. Volgens de “Q” ratings die peilen naar de populariteit van publieke figuren zoals politici en filmssterren werd Mario door meer Amerikaanse kinderen herkend dan Mickey Mouse, een nota bene Amerikaans figuurtje. Nintendo haalt Toyota in als meest winstgevende bedrijf in Japan en wordt Japan's grootste exportproduct. Nintendo of America lanceert de Super NES voor kerstmis 1991.

In de volgende jaren bleven er vage aankondigingen komen over een nieuwe console die ze zouden uitgeven. Project Reality zoals de nieuwe console zou heten, zou in tegenstelling tot de concurrentie niet met CD-roms maar met cartridges werken. De naam wordt later nog veranderd naar de Ultra 64. De Ultra 64 was echter niet het enige geplande systeem. Nintendo brengt in 1995 de Virtual Boy uit. Deze console die je tegen je hoofd zette, zorgde er met twee schermen voor, één voor elk oog, dat je 3D kon zien. Op de eerste editie van de E3 [8] wordt er met geen woord gerept over de Ultra 64 en gaat het alleen over de Super NES, de Game Boy en de Virtual Boy. Virtual Boy had te veel problemen en kreeg niet echt positieve reviews. In november van dat jaar wordt eindelijk de 64bit, cartridge-based console gelanceerd in Japan en krijgt ook zijn uiteindelijke naam, de Nintendo 64.

Nintendo verkoopt in 1996 zijn biljoenste cartridge wereldwijd. De Nintendo 64 wordt in dat jaar ook gelanceerd in de US en Virtual Boy werd stopgezet. Er waren maar drie games klaar wanneer de ’64 werd uitgebracht: Super Mario 64, Pilot Wings 64 en Shogi. Super Mario zal meteen een hit worden. Niets kan echter het succes voorspellen van het spel dat Nintendo dat jaar uitgeeft voor de Gameboy in Japan: Pokémon. Pokémon was ontwikkeld rond het concept dat mensen dingen zouden kunnen uitwisselen met elkaar via link kabels. Daarom worden er tegelijkertijd twee versies op de markt gebracht, Pokémon Red en Pokémon Green. Ruilen is de enige manier om alle Pokémon te verzamelen en laat de slagzing van de franchise nu net "Gotta catch 'em all!" zijn. Toen bleek dat de Pokémon spellen echt een succes zouden worden werden er contracten gesloten met een animatie studio voor een tekenfilm serie. Eerder waren er ook al geanimeerde versies van bijvoorbeeld Donkey Kong geweest en Mario had een tijd lang zelfs zijn eigen live-action tv-show. Pokémon werd de nummer één show in Japan, speelkaarten en allerlei merchandize volgden snel en Pokémon werd een industrie op zich goed voor biljoenen dollars. Twee jaar later komt Pokémon naar Amerika en wordt ook daar een ware rage, sneller dan in Japan want de kaarten, spellen en de tv-serie werden vlak na elkaar uitgebracht. In novermber brengt Nintendo de Game Boy Colour uit.

In 2001 komt Gameboy Advance uit in Japan (maart) en de VS (juni) en brengt Nintendo de Game Cube uit in de VS. Deze laatste wordt al snel ingehaald door de Playstation 2 van Sony en de Xbox van Microsoft. In 2004 brengt Nintendo een nieuw soort handheld op de markt; de Nintendo DS die twee schermen heeft waarvan één een touchscreen is. Met de in 2006 uitgebrachte Wii zullen ze niet alleen de eerste plaats innemen ten opzichte van de opvolgers van de Playstation 2 en de Xbox, ze zullen met hun revolutionaire console ook een heel andere doelgroep aanspreken. De Wii mag dan wat grafisch vermogen betreft sterk onderdoen voor de PS3 en de Xbox 360, de hele manier van spelen is voor het eerst in jaren grondig gewijzigd. Door de draadloze controller rond te zwieren alsof het bijvoorbeeld een zwaard of een tennisracket is, zorg je ervoor dat je avatar op het scherm hetzelfde doet. Het spelen van videogames wordt nu ook een fysieke activiteit. Er zullen zelfs een hele serie fitness games op de markt komen. Met deze nieuwe en intuïtieve manier van spelen worden meer dan ooit alle leeftijden verleid om mee te spelen en diegene die voordien niets met videogames te maken wouden hebben staan nu mee te springen voor de televisie.

Met de Wii en de Nintendo DS is Nintendo opnieuw de marktleider in consoles. De DS is zelfs de nummer twee wat het aantal verkochte consoles wereldwijd betreft over alle ooit uitgegeven consoles, zowel de handhelds als de gewone, met een totaal van 151.52 miljoen verkochte exemplaren. [9] In 2011 brengt Nintendo een nieuwe versie van de DS uit waarmee de speler nu op een andere manier dan de Virtual Boy 3D kan waarnemen. Voor het vierde kwartaal van 2012 staat ook nog de Wii U gepland die een nieuwe, 8ste generatie consoles zal inluiden. [10]


Verder lezen


Voetnoten

  1. spelcomputers
  2. soort van hotels die je vooral in Japan aantreft waar je voor een aantal uren samen met je partner een kamer kan huren.[1]
  3. een van de allereerste videogames.[2]
  4. kleine consoles waarbij alles in één toestel zit die gemakkelijk meegenomen kunnen worden.
  5. een videogame genre waarbij het objectief is om bepaalde doelwitten neer te schieten.
  6. een videogame genre waarbij het personage zich doorgaans van links naar rechts over het scherm moet bewegen.
  7. de spellen die je in een console steekt.
  8. een jaarlijkse conventie waarop videogame-ontwikkelaars hun nieuwe projecten kunnen voorstellen.
  9. 2012 [3]
  10. [4]


Bronnen

Boeken

  • De Meyer, Gust en Bart Bervoets. Arcade en co: Historie en prehistorie van het videospel. Mechelen: Speelgoedmuseum, 1999.
  • Kent, Steven L. The Ultimate History of Video Games: From Pong to Pokemon --The Story Behind the Craze That Touched Our Lives and Changed the World. Roseville (Calif.): Prima, 2001.
  • Sheff, David. Game Over: How Nintendo Conquered the World. Wilton: GamePress, 1999.
  • Wolf, Mark J.P., (red.). The medium of the video game. Austin: University of Texas Press, 2001.


Artikels

  • Grossman, Lev. 2006. A game for all ages. Time, nr.167: 36 - 39.
  • Paumgarten, Nick. 2010. Master of play. New Yorker, nr.86: 86 - 99.


Internet bronnen